DRM - Digital Restrictions Management

Brendan Mruk & Matt Lee - DRM

DRM; dijital medya ile yapabileceklerinize kısıtlamalar getiren özel mülkiyet bir yazılım türüdür. Örneğin; e-kitap, ses dosyası (şarkı, ses kaydı, vb.) ya da çoklu ortam dosyası (video, vb.) gibi medyalar için paylaşma, arşivleme ya da söz konusu medyaları farklı kullanım pratikleri (dosya biçimini değiştirmek, çevrimiçi/çevrimdışı kullanmak, vb.) ile deneyimleme seçeneklerini engeller. Bu engel ilgili medyanın; izin verilen belirli aygıt/aygıtlar haricinde çalıştırılmamasını dahi kapsayabilir.

Böylece iletişim ve etkileşim sağlaması gereken dijital medya, DRM barındırıyor ise; işlevini gerçekleştiremeyeceğinden kasıtlı olarak bozuk tasarlanmış olur.

DRM teknolojilerinin ekseriyeti, içerisinde gözetim mekanizmalarını da barındırmaktadır. "Kullanıcının" böyle bir medya üzerinde yaptığı işlemlere dair veriler, ilgili medyanın sahibi/sahiplerine aktarılarak işlenir ve kategorize edilir. E-kitaplar üzerinde altını çizdiğiniz bir cümle ya da bir şarkı içerisinde mükerrer dinlediğiniz bölüm, gibi...

Amazon'un Kindle adlı e-kitap okuyucusu DRM aracılığı ile cihaz her çevrimiçi olduğunda okunan sayfaları şirkete iletmektedir.[1]

Ayrıca DRM; insanlığın nesillerdir aşina olduğu "kitap yakma" fiilini dijital hali ile kitlesel ölçüde mümkün kılar.

Amazon 2009 yılında George Orwell'in 1984 adlı kitabının binlerce dijital kopyasını uzaktan sildi.[2]

DRM'in reddi ile birlikte DRM-siz üretim ve seçki; devletler ve şirketlerin, bireyin dijital medya ile olan etkileşimini aygıtlar üzerinden kontrol ettiği bir yapılanmaya karşı çıkmanın önemli bir adımıdır.

[1]: https://www.theguardian.com/technology/2020/feb/03/amazon-kindle-data-reading-tracking-privacy
[2]: https://www.theguardian.com/technology/2009/jul/17/amazon-kindle-1984

Metin: CC BY-SA 4.0(veya sonrası) / Görsel: CC BY-SA 3.0(veya sonrası) - Brendan Mruk & Matt Lee